Bierzesz pod uwagę cechy osobowości i odpowiednie preferencje osób. Ma to znaczenie z perspektywy ról, jakie pełni się w organizacji. Jeżeli jesteś liderem zespołu na pewno zauważyłeś, że wiele osób może robić podobne zadania, ale pełnią całkiem inne role grupowe. Różnią się od siebie znacząco, co jest związane z indywidualnymi predyspozycjami do pewnych zachowań w zespole.
ROLA ZESPOŁOWA
Role grupowe, czyli pewne tendencje do zachowania osoby w zespole. Są to sposoby, w jaki jednostka pracuje, jak komunikuje się z innymi członkami zespołu. Osoba posiada odpowiednie kompetencje, które wykorzystuje do wykonywania zadań. Oczywiście niesie to za sobą mocne i słabe strony. Osoba może się rozwijać, dzięki temu, że realizuje działania, które są jej talentem, mocną stroną, ale też pewne sytuacje mogą prowadzić do frustracji w zespole.
K. Benne i P. Sheats dzielą role w zespole ze względu na:
· role zadaniowe, czyli zachowania, które mają na celu realizację konkretnych działań w zespole
· role osobiste i społeczne - są to zachowania, które mają wpływ na atmosferę w grupie (a już wiesz, że atmosfera jest kluczowa w budowaniu efektywnych zespołów)
· role dysfunkcyjne oraz indywidualistyczne, które są skoncentrowane na własnym ego i wyrażają potrzeby jednostki, osłabiając przy tym spójność zespołu, mogą prowadzić do jego destrukcji.
M. Belbin zwrócił uwagę jednak na to, że zespół to zbiorowisko ludzi, którzy posiadają odpowiednią rolę, akceptowaną przez resztę grupy. Uważa, że ludzie poszukują odpowiednich ról, które przychodzą im naturalnie, aby móc działać jak najbardziej efektywnie. Podkreślał to, że zespół NIE JEST zbiorowiskiem ludzi na konkretnych stanowiskach. Dzieli on role grupowe na te, które:
· są ukierunkowane na zadania: Lokomotywa, Realizator i Perfekcjonistka,
· ukierunkowane na ludzi: Koordynator, Dusza Zespołu oraz Poszukiwacz Źródeł,
· ukierunkowane na intelekt: Kreator, Krytyk Wartościujący oraz Specjalista.
KREATOR (The Plant) - Myśliciel zwany SIEWCĄ
Jest to osoba dominująca, inteligentna i kreatywna. Zawsze stara się szukać niestandardowych rozwiązań. Zaraża swoim entuzjazmem innych. Praca z nim jest czymś ciekawym, ze względu na wiele nowych pomysłów. Wprowadza w zespole świeżość. Jednak każda rola ma też swoje słabości. Jeżeli masz w zespole Kreatora to zwróć uwagę na komunikację z innymi członkami zespołu - może mieć z tym problem. Nie potrafi też zaakceptować krytyki, więc bardzo ważne dla Ciebie jest nauczenie się dawać informacji zwrotnej w odpowiedni sposób.
POSZUKIWACZ ŹRÓDEŁ (The Resouce Invastigator)
Ekstrawertyk o zdolnościach interpersonalnych, bardzo dobry negocjator i przedstawiciel zespołu na zewnątrz, nawet można powiedzieć ambasador. Zawsze znajdzie nowe znajomości, pozna odpowiednie osoby, które mogą się przydać do realizacji celów zespołowych. Jednak uważaj na jego zbyt optymistyczne podejście do pewnych rzeczy – potrafi stracić zainteresowanie problemem, kiedy pierwszy entuzjazm opadnie.
KOORDYNATOR (The Coordinator) - inaczej też Naturalmny Lider
Podobnie jak Kreator jest dominujący. Potrafi odpowiednio uporządkować cele oraz efektywnie wykorzystać zasoby zespołu. Kreator może się od niego wiele nauczyć, ponieważ potrafi uważnie słuchać i motywować do pracy innych ludzi. Jednak złe podejście do zespołu może spowodować, że będzie postrzegany jako manipulator.
LOKOMOTYWA (Shaper)
Człowiek akcji, u niego się zawsze dużo dzieje. Jest świetnym strategiem. Ma wysoką potrzebę osiągnięć, czyli jest bardzo ambitny. Jest bardzo dynamiczny i jego mocną stroną jest umiejętność pracy pod presją. Ma odwagę i chętnie podejmuje ryzyko. Jednak może być postrzegany jako osoba zbyt dominująca, co powoduje, że szybko ludzie się zrażają. Bywa także bardzo niecierpliwy oraz impulsywny.
KRYTYK WARTOŚCIUJĄCY (Monitor elewator) - Analityk
Krytyczny, obiektywny i wnikliwy. Wyobraź sobie Krytyka i Kreatora razem! To może być armagedon. Może też mieć niski poziom empatii i nie być zaangażowany emocjonalnie w działania zespołu.
Być może ważne jest dla Ciebie, abyś nabył umiejętności zarządzania zespołem, aby właśnie uniknąć różnych konfliktów w zespole. Wiesz już, że Krytyk jest bardzo krytyczny (jak sama nazwa wskazuje 😀), a Kreator nie akceptuje krytyki – warto nauczyć się tym zarządzać. W następnych artykułach znajdziesz wskazówki, jak efektywnie udzielać informacji zwrotnej.
DUSZA ZESPOŁU (Team worker)
To właśnie ten człowiek buduje atmosferę w zespole. Jest nastawiony na ludzi i wrażliwy na ich potrzeby. Przy tym zauważ, że jest bardzo lojalny wobec grupy – taki członek zespołu to często skarb! W związku z tym, że jest bardzo uczuciowy i skoncentrowany na drugiego człowieka nie potrafi podjąć decyzji w trudnych sytuacjach oraz jest podatny na wpływy innych osób - na to też warto, abyś zwrócił uwagę w zespole. Nie pozwól, aby dusza zespołu była manipulowana przez innych.
REALIZATOR (Implementator)
Jest doskonałym wykonawcą projektów wymyślonych przez innych – idealny duet z Kreatorem. Jego praktyczne, operatywne podejście do pracy sprawia, że dobrze się z nim pracuje. Jest także bardzo dobrze zorganizowany. Nie potrafi jednak być elastyczny, jest bardzo sztywny w swoich poglądach. Potrzebuje czasu, aby przekonać się do zmian i nowych możliwości, co może stopować jego rozwój, ale także całego zespołu i firmy.
PERFEKCJONISTA (Completer) - Skrupulatny Realizator
Nastawiony jest na konkretny efekt, skrupulatny, pilnujący terminów, dba przy tym o detale. Każdy projekt i dane mu zadanie jest dopięte na ostatni guzik. Może natomiast poświęcać zbyt dużo czasu na swoje działania i niechętnie delegować zadania innym. Uważa, że sam zrobi wszystko najlepiej. Jeżeli będzie zbyt długo spędzał czas na jednym zadaniu może się przestać wyrabiać - warto dawać mu krótkie deadline’y. Dać mu możliwość do rozwoju umiejętności delegowania zadań. A i co ważne, nie ma miejsca na jakieś przekręty, ponieważ uwielbia przestrzegać przepisów i procedur.
SPECJALISTA (Specjalist)
Profesjonalny, samodzielny, z inicjatywą i dużą wiedzą. Idealnie się sprawdza w konkretnych zadaniach z jego “działki”. Podobnie jak Krytyk, nie jest skoncentrowany na ludziach. Skupia się na 100% na własnych działaniach i to sprawia mu największą radość.
Wiesz już, jakie mogą się pojawić role w zespole i bardzo ważne jest, abyś poznał cechy swoich ludzi. Będziesz wiedział, jakie zadania im zlecać, jak stworzyć odpowiednią atmosferę w zespole i na co zwrócić uwagę pracując z każdą z tych osób. Możesz nawet wspólnie z zespołem na spotkaniu określić ich role w zespole - każdy pozna swoje mocne i słabe strony. Zorganizujcie spotkanie i dajcie się poznać bliżej! 😀
Każda rola w zespole jest potrzebna, każda z nich daje jakąś wartość. W efektywnych działaniach świadomość zespołu i akceptacja wykonywanych przez siebie ról zespołowych jest ważna.
Trzymamy kciuki!
A po więcej treści zapraszamy Cię tutaj! Zajrzyj też do artykułu, który pomoże Ci zbudować efektywny zespół!
